دارالضیافه

قال رسول الله صلی الله علیه و آله :

اَلقَلبُ الَّذی لَیسَ فیهِ شَیءٌ مِنَ القُرآنِ کَالبَیتِ الخَرِبِ .

قلبی که در آن چیزی از قرآن نباشد، هم چون خانه ویران است .

کشف الاسرار میبدی 7/405

نپرداختن به حفظ قرآن در حال حاضر، واقعاً نقیصه‌اى در حوزه‌هاى ما به شمار مى‌آید. در بعضى از حوزه‌هاى اهل سنت -همان‌ طور كه مسبوق است- از بدو ورود، حفظ قرآن جزو شرایط است. در دیگر حوزه‌ها نیز اگر شرط، حفظ قرآن نباشد، ولى بدان تشویق مى‌شوند. غالب عالمان اهل سُنّت با قرآن انس زیادترى دارند؛ در حالى كه ما در حوزه‌هاى خودمان شاهد طلبه‌هایى هستیم كه مقدارى هم درس خوانده‌اند، لیكن هنوز بر همین قرائت رایج قرآن ‌كه ما با آن انس داریم، تسلط ندارند. یعنى هنوز در تلاوتشان اشكالاتى وجود دارد، چه رسد به این ‌كه قرائت دیگرى را نیز بدانند.27/12/1368

فرمانده حافظ قرآن

[…] مسأله‌ى حفظ را خیلى جدى بگیرید. متأسفانه ما و بچه‌هایمان حفظ قرآن نداریم. بگذارید یك خرده جلو برویم و در سطح كشور مسأله‌ى حفظ قرآن را گسترش بدهیم، آنگاه حرفى نداریم كه در موقع سربازى، حافظان قرآن را معاف كنیم. البته ما نباید این‌ طور بگوییم كه حافظ قرآن معاف است؛ چون مسأله‌ى سربازى در این‌جا، غیر از سربازى در مصر است. سربازى در این‌ جا مثل قرآن‌خواندن است و جهاد فى‌سبیل‌الله است. جهاد فى‌سبیل‌الله با قرآن خواندن، عِدلین هستند؛ این‌ها از هم جدا نیستند. […] دولت در این‌جا، دولت قرآن است، سربازى آن هم جهاد است. این خیلى متفاوت است. بنابراین به جاى معاف كردن، بهتر است بگوییم هر كس كه حفظ قرآن داشت، فرمانده مى‌شود؛ این را حاضرم. اگر كسى حفظ قرآن بكند، من به او درجه مى‌دهم. همین خوب است.01/12/1369

حاضرم هرچه دارم بدهم

برادران! شماها چرا قرآن را حفظ نمى‌كنید؟ شماها جوانید. والله مكرر اتفاق افتاده كه با خودم فكر كرده‌ام و گفته‌ام كه اگر ممكن باشد، هرچه دارم، بدهم و حفظ قرآن را بگیرم؛ ولى افسوس كه ممكن نیست. در این سن، من دیگر نمى‌توانم قرآن را حفظ كنم. اما شما جوانید، شما بچه‌اید و مى‌توانید حفظ كنید. حافظه‌ى شما حافظه‌ى جوانى است. سنین بیست‌ و پنج‌ ساله و سى ‌ساله و زیر سى سال كه غالب قراء ما بحمدالله در این سن هستند، سنین حفظ قرآن است. كلام خدا و آیات كریمه‌ى الهیه را حفظ كنید و از حفظ بخوانید.22/01/1370

از بچگی

بعضى از این جوانان وقتشان دارد دیر مى‌شود. […] من عقیده‌ام این است كه حفظ قرآن باید از بچگى شروع بشود، یعنى حدوداً از دوازده سالگى سیزده سالگى؛ «التّعلم فى الصّغر كالنقش فى الحجر».03/11/1370

هنوز كم است

آن‌ طور كه مشهود است، جوانان و نوجوانان ما به حفظ اقبال كرده‌اند؛ منتها كم است. ما كه در یك جامعه‌ى بزرگ و در یك كشور پهناور زندگى مى‌كنیم، بایستى هزاران نفر حافظ قرآن داشته باشیم. كسانى كه در سنین بالا هستند، شانس حفظ كردنشان كم‌تر است؛ اگرچه شانسشان منتفى نیست. البته بعضی‌ها وقت نمى‌كنند؛ اگر وقت مى‌كردند، مى‌توانستند تجربه و آزمایش كنند. من خودم وقت نمى‌كنم، والاّ در همین سنّ هم شروع به حفظ قرآن مى‌كردم. جوانان این را بدانند كه حتى در سنین ما اگر وقت و مجال بود، جا داشت و بهتر بود كه كسى براى حفظ قرآن صرف وقت مى‌كرد؛ در سنین جوانى این كار لازم است. اصلاً بهتر این است كه همه‌ى مردم ما انسشان با قرآن به گونه‌اى باشد كه آیات قرآن به گوششان آشنا باشد. وقتى آیه‌اى را مى‌خوانند، صدر و ذیل و قبل و بعد آیه برایشان آشنا باشد.27/12/1370

مقدمه لازم

حفظ قرآن و فهمیدن مفاهیم و ترجمه‌ى كلمه كلمه‌ى قرآن، براى كسانى كه به زبان عربى آشنایى ندارند، لازم است. وقتى كه كلمات قرآن را فهمیدید، آن وقت تدبر لازم است. حتى آن كسى كه الفاظ عربى را هم خوب بلد است، اگر تدبر نكند، بهره‌ى كمى از قرآن خواهد برد. در قرآن تدبر لازم است؛ تدبر یعنى اندیشیدن در مفاهیم قرآنى. این سخن عمیقى است، این سخن بزرگى است؛ باید در آن تدبر كرد. گوینده‌ى آن، ذات اقدس الهى است. كلمات آن هم مال ذات اقدس الهى است، یعنى الفاظش، نه فقط مفاهیمش. لذا بایستى در آن دقت كرد، باید آن را فهمید، باید در آن غور كرد. این‌ها حاصل نمى‌شود، مگر با انس با متن قرآن.01/09/1377

كار خداست

خداى متعال در قرآن فرموده است: «إنّا نَحْنُ نَزّلْنَا الذّكْر و إنّا لَهُ لَحافِظونَ». حفظ قرآن، حفظ معارف الهى، حفظ آیات نازل شده بر قلب مقدس پیغمبر، چیزى نیست كه وسوسه‌ها و توطئه‌هاى بشرى بتواند با آن مبارزه كند. حفظ قرآن كار خداست و تدبیر الهى، قرآن را رایج خواهد كرد. البته شرط دارد. مثل همه‌ى نعمت‌هاى الهى شرطش این است كه مردم با تلاش و همه‌ى وجود و تواناییشان به دنبال كسب این نعمت الهى باشند. مردم ما با همه‌ى وجود و با همه‌ى تلاش به دنبال اسلام و قرآن راه افتادند، خداى متعال هم این نعمت را به آن‌ها ارزانى داشت. امروز بحمدالله امواج آموزش و تعلیم و تعلم قرآن بسیارى از نقاط جامعه‌ى ما را فراگرفته است و من خوشحالم از این‌ كه مى‌بینم جوانان، نوجوانان و كودكان در راه آموزش قرآن تلاش مى‌كنند.28/06/1380

فرصت تدبر

اگر ما معتقديم- كه معتقديم- كه عمل به قرآن، اساس و محور احياء قرآن است و مسئله به تلاوت و خواندن و اين‏ها ختم نمى‏شود- كه به آن اعتقاد داريم؛ معتقديم بايد به قرآن عمل كنيم، بايد جامعه‏مان را قرآنى كنيم، بايد فكرمان را قرآنى كنيم، بايد عملمان را قرآنى كنيم، بايد قرآن را باور كنيم؛ قرآن را باور كنيم و وعده‏ى قرآن را وعده‏ى صدق و حق بدانيم، همين‏طور كه خود قرآن مى‏فرمايد: «و تمّت كلمة ربّك صدقاً و عدلًا لا مبدّل لكلماته»؛ همچنانى كه بايد تعاملمان با شخص خودمان، با افراد خانواده‏مان، با افراد محيط كارمان، با افراد اجتماعمان، با مسلمين كشورهاى ديگر، با قدرتها، با ملتها و همه‏ى اين‏ها بايد با نَفَس و روح قرآنى تنظيم بشود؛ اين‏ها همه ‏اش درست است و به آن اعتقاد داريم؛ احياء قرآن، عمل به قرآن و گراميداشت قرآن اين است؛ اين‏ها درست- اما اين‏ها معنايش اين نيست كه ما تلاوت قرآن را دست كم بگيريم.

من مى‏خواهم به شما «قرآنى ‏ها- كه اهل تلاوت، اهل تجويد و اهل لحن و آهنگ و صوت و خواندن قرآنيد- اين را تأكيد كنم، گاهى شنيده مى‏شود كه بعضى مى‏گويند آقا به قرآن بايد عمل كرد؛ خوب، اين حرف درستى است؛ اما مقصودشان اين است كه تلاوت قرآن و آرايه‏هاى قرآنى را دست كم بگيرند! من با اين مخالفم.

تلاوت قرآن هم جزوِ يك مجموعه و منظومه‏اى است كه اين‏ها همه به هم متصل است؛ اين هم بايستى مورد توجه قرار بگيرد و گرامى داشته شود. هم بايد تلاوت بكنيد و هم بايد معانى قرآن را بفهميد؛ اگر معناى قرآن را فهميديد، مى ‏توانيد بهتر تلاوت كنيد.

الآن قراء حالا را با قراء بيست سال قبلمان مقايسه كنيم، كه اين حركت قرآنى در كشور ما تازه و آرام آرام شروع شده بود؛ بعضيها خوب هم مى‏خواندند، صداها خوب بود و شيوه‏هاى قراء معروف را هم ياد گرفته بودند و مى‏خواندند؛ اما دلنشين نبود؛ چرا؟ چون از معانى و مفاهيم آيات هيچ سر در نمى ‏آوردند؛ اين معلوم بود. اما امروز آن‏طور نيست؛ امروز جوانهاى ما اين آياتى را كه مى‏خوانند، خودِ كيفيتِ خواندنشان، حكايت از اين مى‏كند كه اين‏ها معناى آيه را مى‏فهمند و به مفهوم آيه توجه دارند.

پس اول بايد خوب بخوانيد؛ تلاوت را خوب، زيبا و جامع و صحيح بخوانيد؛ دوم، معانى و مفاهيم قرآنى را بفهميد، و سوم، قرآن را حفظ كنيد. حفظ قرآن خيلى مهم است. شما جوانها به اين احتياج داريد و مى‏توانيد. وقتى شما حافظ قرآن هستيد، اين تكرار آيات قرآنى و انس دائمى با قرآن، به شما فرصت مى‏دهد كه در قرآن تدبّر كنيد. «تدبر در قرآن» با همين‏طور خواندن و رد شدن به دست نمى‏آيد؛ با يك‏بار و دوبار خواندن هم حاصل نمى‏شود؛ با تكرار و انس با آيه‏اى از قرآن و امكان تدبّر در آن به دست مى‏آيد. و چقدر لطايف در قرآن كريم هست كه اين‏ها را جز با تدبّر نمى‏توان فهميد. بنابراين حفظ و فهم معانى قرآن و تلاوت آن لازم است.۱۳۸۵/۰۷/۰۴

توصیه ی مکرر

نكته‏ ى آخر هم كه باز تكرار است و مكرر ما اين را عرض كرده‏ ايم، حفظ قرآن است. حفظ قرآن يك نعمت بزرگ است. اين جوانها و نوجوانها سن توانائى حفظ را قدر بدانند. شماها در سنى هستيد كه مى ‏توانيد حفظ كنيد و در ذهنتان بماند. ما هم م ى‏توانيم حفظ كنيم؛ در سنين ما هم مى ‏شود؛ اما خيلى ماندگار نيست؛ زود از ذهن ما مى ‏رود. اين‏طور نيست كه در سنين امثال بنده نشود حفظ كرد؛ چرا؟ سنين بالاتر از ما- يعنى سنين هفتاد و پنج، هشتاد- مى‏شود حفظ كرد.

من شنيدم مرحوم آيت ‏اللَّه خوئى در همين سالهاى آخر عمر قرآن را حفظ كرده بود. خيلى مهم است؛ پيرمرد مثلًا هشتادساله قرآن را حفظ كند! مى ‏شود حفظ كرد، اما ماندگار نيست؛ از ذهن زائل مى ‏شود. اگر شما در دوره ‏ى جوانى و بخصوص در دوره‏ى نوجوانى؛ يعنى از سن همين نوجوانهائى كه اينجا براى ما تلاوت كردند يا بالاتر از اين‏ها، قرآن را حفظ كنيد، اين يك سرمايه و ذخيره‏اى براى شماست. و امكان تدبر در قرآنى كه در حفظ انسان هست، بمراتب بيشتر از امكان تدبر براى كسى است كه قرآن را حافظ نيست.

گاهى انسان يك آيه ‏اى را در قرآن نگاه مى‏كند، مثل اينكه هرگز اين آيه را تلاوت نكرده؛ اما كسى كه حافظ هست، چنين چيزى برايش پيش نمى‏ آيد. اميدواريم خداوند متعال آنچه را كه گفتيم و شنيديم، إن شاء اللَّه در دلهايمان نافذ كند.۱۳۸۶/۰۶/۲۲

نعمت بسیار بزرگ الهی

من بازهم به جوانان عزيزمان توصيه مى‏كنم كه با قرآن انس بگيريد، با قرآن مجالست كنيد. «و ما جالس هذا القرآن أحد الّا قام عنه بزيادة او نقصان، زيادة فی هدى او نقصان من عمى»؛ هر بارى كه شما با قرآن نشست و برخاست كنيد، يك پرده از پرده‏هاى جهالت شما برداشته مى‏شود؛ يك چشمه از چشمه‏هاى نورانيت در دل شما گشايش پيدا مى‏كند و جارى مى‏شود.

انس با قرآن، مجالست با قرآن، تفهم قرآن، تدبر در قرآن، اين‏ها لازم است.

مقدمه‏ى اين كار اين است كه بتوانيم قرآن را بخوانيم، بتوانيم قرآن را حفظ كنيم؛ حفظ قرآن خيلى مؤثر است. جوانها، دوره‏ ى جوانى را، قدرت حفظ را قدر بدانند. خانواده‏ها به كودكان خودشان حفظ قرآن را تشويق كنند، آن‏ها را وادار كنند. حفظ قرآن خيلى باارزش است. حفظ قرآن اين فرصت را به حافظ خواهد داد كه با تكرار آيات، در قرآن قدرت تدبر پيدا كند. اين فرصت است، اين توفيق است؛ اين را از دست ندهيد. آن‏هائى كه حافظند، اين نعمت بسيار بزرگ الهى را قدر بدانند؛ نگذارند حفظشان ضعيف بشود يا خداى نكرده از دست برود.

خواندن قرآن، از اول تا آخر، يك چيز لازمى است. بايد قرآن را از اول تا آخر خواند؛ باز دوباره از اول تا آخر؛ تا همه‏ى معارف قرآنى يكجا با ذهن انسان آشنا شود. البته معلمينى لازمند تا براى ما تفسير كنند، مشكلات آيات را تبيين كنند، معارف آيات و بطون آيات الهى را براى ما بيان كنند؛ اين‏ها همه لازم است. اگر اين‏ها شد، هرچه زمان به جلو برود، ما به جلو مى ‏رويم و توقف ديگر وجود ندارد.۱۳۸۹/۰۴/۲۴

قدم اول

يكى از چيزهائى كه ميتواند تدبر در قرآن را به ما ارزانى بدارد، حفظ قرآن است. ما حافظ قرآن كم داريم. من قبلاً گفتم كه در كشور ما حداقل بايد يك ميليون نفر حافظ قرآن باشند - حالا يك ميليون كه عدد كمى است نسبت به اين جمعيتى كه ما داريم - اما حالا چون دوستان الحمدللَّه يك مقدماتى فراهم كرده‌اند، كارهائى را مشغول شده‌اند و دارند برنامه‌هائى را فراهم ميكنند براى اينكه ان‌شاءاللَّه حفظ راه بيفتد، ما هم اميدمان بيشتر شده و به جاى يك ميليون، ميگوئيم ان‌شاءاللَّه ما بايد ده ميليون نفر حافظ قرآن داشته باشيم.

البته توجه داشته باشيد كه حفظ قرآن قدم اول است. اولاً حفظ را بايد نگه داشت. بنابراين حافظ قرآن بايد تلاوت كننده‌ى مستمر قرآن باشد؛ يعنى مرتباً بايستى قرآن را تلاوت كند؛ والّا حفظ از دست خواهد رفت. بعد بايستى اين حفظ كمك كند به تدبر، كه اينجور هم هست؛ حفظ حقيقتاً كمك ميكند به تدبر. آنجائى كه شما قرآن را تكرار ميكنيد، حافظيد و ميخوانيد، فرصت تدبر و تعمق در آيات قرآن براى شما پيدا ميشود.

البته انس با تفاسيرى كه مراد از آيه را تبيين ميكنند، خيلى لازم است. وقتى حفظ باشد و اين انس با تفسير هم باشد و تدبر باشد، همان چيزى كه انتظارش در جامعه‌ى ما هست، پيش مى‌آيد: شكوفائى قرآنى. ۱۳۹۰/۰۵/۱۱

مقدمه ی رشد

حمداللّه در جامعه‌ى ما، در كشور ما، نهضت انس با قرآن، نهضت خوبى شده است. اين مسئله‌ى حفظ قرآن كه ما قبلاً سفارش كرديم، بحمداللَّه دارد در ميان جوانهاى ما انتشار پيدا ميكند؛ بايد هم انتشار پيدا كند؛ بايد هم با قرآن آشنا شويم، مأنوس شويم. وقتى قرآن را حفظ كرديد، ميتوانيد معانى قرآن را درست بفهميد؛ انسان وقتى معناى قرآن را فهميد، ميتواند در آن تدبر كند؛ وقتى تدبر كرد، ميتواند به معارف عالى دست پيدا كند و رشد پيدا كند. انسان با انس با قرآن، در درون رشد پيدا ميكند.۱۳۹۱/۰۴/۳۱

مقدمه ی خوب برای تدبر

بحمدالله امروز جامعه‌ى ما با قرآن مأنوس شده‌اند. البته ما به اين قانع نيستيم؛ ما معتقديم همه‌ى آحاد جامعه بايد با قرآن ارتباط برقرار كنند، بتوانند قرآن را بخوانند، بتوانند قرآن را بفهمند، بتوانند در قرآن تدبر كنند. آنچه كه ما را به حقايق نورانى ميرساند، تدبر در قرآن است؛ و اين حفظ قرآن كه بحمدالله امروز در بين شما جوانها، در بين جوانهاى كشور، در سرتاسر كشور رواج پيدا كرده است، يك مقدمه‌ى خوبى است براى تدبر. يعنى حفظ و تكرار و انس با آيات كريمه‌ى قرآن و پى‌درپى آيات الهى را مورد توجه قرار دادن، موجب ميشود كه انسان بتواند در قرآن تدبر كند.۱۳۹۲/۰۴/۱۹

خیلی فکر کردم تا به عنوان اولین مطلب سایت چه مطلبی رو بنویسم.اما به عنوان اولین مطلب می خوام جمله ای رو بهتون بگم که عجیبترین جمله ای بوده که تا به حال درباره حفظ قرآن شنیدم.موقعی که شنیدم خیلی مبهوتش شدم و میدونم شما هم کمی بهش فکر کنید و بدونید که اون رو کی گفته شاید مثل من مبهوت این جمله بشید!

“"حاضر بودم اگر چیزی از امور معنوی داشتم بدهم و عوض آن حفظ قرآن را بگیرم”“

ظاهر این جمله چند کلمه ی ساده است که هر کسی می تواند بگوید اما این جمله زمانی عجیب می شود که بدانی که این جمله را ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنه ای فرموده اند شخصیتی که علمای بزرگ جهان اسلام به عظمت معنوی ایشان گواهی می دهند.

اگر دوباره به جمله نگاه کنید میفهمیدکه در نگاه مقام عظمای و لایت تا چه حد حفظ قرآن جایگاه بلندی دارد!